Sadece fiziksel özelliklerin değişmesi ile gerçekleşen olaylara fiziksel değişim denir.
Bütün hâl değişim olayları, parçalanma, kırılma gibi değişimler fiziksel değişimdir. Maddenin katı hâlden sıvı hâle geçmesi fiziksel bir değişimdir. Bir parça kâğıdın yırtılması, camın parçalanması, mumun erimesi gibi olaylar sadece fiziksel özelliklerin değiştiği fiziksel değişimdir.
Aşağıdaki tabloda her biri fiziksel bir değişim olan hâl değişim olayları verilmiştir.
Aşağıdaki görselde çeşitli fiziksel değişimler görülmektedir. Bütün fiziksel değişimlerde sadece fiziksel özellikler değişirken kimyasal bir değişim gerçekleşmez.
Yukarıdaki görselde görülen buzulların erimesi (a), yemek tuzunun suda çözünmesi veya çökelmesi (b), suyun buharlaşması (c), camın kırılması (ç), mumun erimesi (d) ve kırağılaşma (e) olayları fiziksel değişimdir.
Fiziksel değişimlerde moleküller arası etkileşimler (zayıf etkileşimler) kopar veya oluşur. Suyun buharlaşması sırasında, su molekülleri arasında bulunan hidrojen bağlarının koptuğu kabul edilir. Naftalinin süblimleşmesi, apolar naftalin molekülleri arasındaki London kuvvetlerinin kopması ile oluşur. Su buharının kırağılaşmasında ise zayıf çekim kuvvetleri ortaya çıkar.
Sonuç olarak fiziksel değişimler genellikle zayıf çekim kuvvetlerinin kopması veya ortaya çıkması ile oluşur.
Maddenin kimyasal özelliklerinin değişmesi ile gerçekleşen değişimlere kimyasal değişim denir. Kimyasal değişimlerde maddenin iç yapısında değişiklikler oluşur. Her kimyasal değişimde, farklı kimyasal özelliklerde en az bir yeni madde oluşur. Kimyasal değişim sırasında kimyasal özellikler yanında fiziksel özellikler de değişir.
Bütün yanma olayları, saf madde veya çözeltilerin elektrolizi, asit ve bazların nötralleşmeleri, küflenme, bozunma, çürüme gibi olayların tamamı kimyasal değişimdir. Yukarıdaki görselde bazı kimyasal değişimler görülmektedir. Bu değişimlerin tamamında maddenin yapısında, kimlik özelliklerinde değişiklik meydana gelir. Yeni maddeler oluşur. Oluşan yeni maddelerin farklı kimyasal formülleri ve farklı adları vardır.
Yukarıdaki kimyasal değişim örnekleri görselinde görülen kömürün yanması (a), ekmeğin küflenmesi (b), metalin paslanması (c), sütten yoğurt elde edilmesi (ç), yumurtanın pişmesi (d) ve bir canlının büyümesi (e) olayları kimyasal değişimdir.
Kimyasal değişimlerde iyonik veya kovalent bir bileşikteki atomlar arası etkileşimler kopar veya oluşur. Bu etkileşimler güçlü etkileşimlerdir. Kopması veya oluşması sırasındaki enerji değişimleri de genellikle 40 kJ/mol değerinden büyüktür. Suyun elektrolizi sırasında hidrojen ve oksijen atomları arasındaki kimyasal etkileşimler (güçlü etkileşimler) kopar. Oluşan hidrojen (H2 ) ve oksijen (O2 ) moleküllerinde ise yeni kimyasal bağlar (güçlü etkileşimler) oluşur.
Aşağıda bazı fiziksel ve kimyasal olaylar kJ/mol biriminde enerji değişimleri ile birlikte verilmiştir: